Hoe laat is het eigenlijk?
Heb jij je wel eens afgevraagd hoe laat het nu werkelijk is?
De tijd. We leven ernaar, werken ermee en vertrouwen erop. Maar hoe nauwkeurig is die tijd eigenlijk, en welke invloed heeft dit op ons bioritme en gezondheid?
Laten we teruggaan in de tijd, naar net voor de Tweede Wereldoorlog. In Enschede was het toen zo’n 10 minuten eerder 12:00 uur dan in Amsterdam. Dit veranderde toen de Duitse bezetter de klok gelijk zette met die van Berlijn. Deze tijd kennen wij nu als onze wintertijd, die werd toen ingevoerd en is nooit meer afgeschaft.
Met de invoering van de zomertijd, lopen we zo’n beetje gelijk met de normale tijd van bijvoorbeeld Polen. Dit is opvallend, aangezien een zonnewijzer zou onthullen dat onze werkelijke tijd dichter bij die van Londen ligt dan die van Berlijn, en al helemaal ver van die van Polen.
De discrepantie tussen onze kloktijd en de werkelijke zonnetijd kan aanzienlijk zijn. Door simpelweg de lengte- en breedtegraad van je woonplaats in te voeren op websites zoals De Wereldklok, kun je de Solar Noon Tijd ontdekken. Dit is de tijd volgens de atoomklok waarop de zon het hoogst aan de hemel staat en dus eigenlijk het tijdstip dat het volgens de natuur 12:00 uur is.
Solar Noon Tijd
Laat ik Deventer, mijn huidige woonplaats, even als voorbeeld nemen. Als ik de gegevens correct heb ingevuld (lengte- en breedtegraad), dan is de Solar Noon Tijd vandaag 9 juni 2024 om 13:36:14 atoomkloktijd
Dit betekent dat de zonnetijd, wanneer je op dit moment dat ik dit schrijf in Deventer bent, 1 uur, 36 minuten en 14 seconden afwijkt van de door de atoomklok aangegeven tijd.
Deze berekening verschilt door het jaar heen en is afhankelijk van je locatie; in het westen van Nederland is de afwijking groter dan in het oosten en natuurlijk ook of het zomertijd of wintertijd is.
In de periode van de zomertijd is de afwijking tussen de atoomklok en de natuurlijke cyclus van dag en nacht dus het grootst.
Stad | Zomertijd | Wintertijd |
Deventer | 13:36:14 | 12:36:14 |
Amsterdam | 13:40:52 | 12:40:52 |
Den Haag | 13:43:10 | 12:43:10 |
Invloed op ons bioritme en gezondheid
Onze biologische klok, of circadiaans ritme, is afgestemd op de natuurlijke cyclus van dag en nacht.
Wanneer onze kloktijd aanzienlijk afwijkt van de zonnetijd, kan dit leiden tot een verstoring van ons slaap-waakritme, verminderde alertheid en zelfs gezondheidsproblemen zoals een verhoogd risico op chronische ziektes. Studies tonen aan dat kunstmatige tijdsverschuivingen, zoals het ingaan en uitgaan van de zomertijd, onze interne klok kunnen ontregelen, wat kan resulteren in slaapproblemen, stemmingswisselingen en verminderde productiviteit.
Risico van zomer- en wintertijd
Wist je dat de overgang van wintertijd naar zomertijd ingrijpende gevolgen voor onze gezondheid heeft? Wist je dat dit vooral te maken met ons hart?
Wanneer we de klok in het voorjaar een uur vooruit zetten, wordt ons slaapritme abrupt verstoord.
Stel je eens voor: je lichaam verliest een heel uur van die kostbare hersteltijd.
Dit uur minder slaap kan eveneens leiden tot een verstoring van ons circadiaanse ritme, de innerlijke klok die ons slaap-waakritme reguleert. Deze verstoring brengt een opeenstapeling van gevolgen met zich mee: verhoogde stressniveaus, hogere bloeddruk en ontstekingsreacties in het lichaam.
Het resultaat? Een significant hoger risico op hartaanvallen en beroertes. Dit moment van de omzetting van winter- naar zomertijd zet letterlijk druk op ons hart!
Aan de andere kant lijkt de overgang van zomertijd naar wintertijd in het najaar minder belastend, maar het is niet zonder risico’s.
Hoewel we een extra uur slaap winnen, wat op het eerste gezicht heel positief lijkt, kan deze verschuiving opnieuw ons circadiaanse ritme in de war brengen.
Deze verstoring kan leiden tot tijdelijke slaapstoornissen en stemmingswisselingen, die ons lichaam opnieuw onder druk zetten. Het risico op cardiovasculaire problemen neemt ook in deze periode licht toe.
Het is cruciaal dat we ons bewust zijn van deze veranderingen en proberen onze slaapgewoonten zo stabiel mogelijk te houden tijdens deze tijdswisselingen.
Optimaliseren gezondheid
Hoewel we de kloktijd en de zomer- en wintertijd niet zomaar individueel kunnen aanpassen omdat de maatschappij erop is afgesteld, kunnen we wel stappen ondernemen om onze gezondheid te optimaliseren.
Dit begint bij het bewaken van onze gezondheid op celniveau door middel van op testen gebaseerde preventieve gezondheid. Door inzicht te krijgen in onze persoonlijke gezondheidsstatus, kunnen we gerichte aanpassingen maken in onze levensstijl en voedingspatronen om onze gezondheid te verbeteren en de gevolgen van de verstoring van ons bioritme zo veel mogelijk beperken.
Dus, hoe laat is het eigenlijk?
Deze ogenschijnlijk simpele vraag heeft een complexe invloed op onze dagelijkse levens en gezondheid. Het is de moeite waard om na te denken over de impact van tijd en hoe we ons ritme kunnen afstemmen op de werkelijke tijd van de zon.
Misschien is het ook voor jou nu tijd om eens zo’n test te doen om te zien hoe jij er op celniveau voorstaat en of je jouw gezondheid toch nog kunt optimaliseren.
Gezonde groet,
Anton
Bronnen:
-
American Heart AssociationAmerican Heart Association
-
Atoomklok ZonnetijdAtoomklok Zonnetijd
-
European Journal of Preventive CardiologyEuropean Journal of Preventive Cardiology
-
National Institutes of HealthNational Institutes of Health
-
Journal of Clinical Sleep MedicineJournal of Clinical Sleep Medicine
-
Sleep FoundationSleep Foundation
-
Sleep Medicine ReviewsSleep Medicine Reviews
-
ZinzinoZinzino